Khi thu nhập đến mức chịu thuế thu nhập cá nhân, ngoài việc xác định các khoản giảm trừ gia cảnh của bản thân để bảo vệ lợi ích thì người lao động còn cần quan tâm đến những trường hợp được giảm trừ gia cảnh, việc đăng ký cắt giảm và thay đổi người phụ thuộc (NPT) để giảm trừ gia cảnh sau khi đã đăng ký.
Căn cứ theo quy định tại Điều 9 Thông tư số 111/2013/TT-BTC được sửa đổi bởi khoản 6 Điều 25 Thông tư 92/2015/TT-BTC quy định về việc đăng ký giảm trừ gia cảnh. Theo đó, giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, thu nhập từ tiền lương, tiền công của người nộp thuế là cá nhân cư trú. Trường hợp cá nhân cư trú vừa có thu nhập từ kinh doanh, vừa có thu nhập từ tiền lương, tiền công thì tính giảm trừ gia cảnh một lần vào tổng thu nhập từ kinh doanh và từ tiền lương, tiền công. Mức giảm trừ gia cảnh: Đối với người nộp thuế là 9 triệu đồng/tháng, 108 triệu đồng/năm; Đối với mỗi người phụ thuộc là 3,6 triệu đồng/tháng.
TRƯỜNG HỢP 1: ĐĂNG KÝ NGƯỜI PHỤ THUỘC LẦN ĐẦU.
1) Nếu là cá nhân tự đăng ký với cơ quan thuế (CQT)
a.Hồ sơ gồm có:
+ Tờ khai đăng ký người phụ thuộc giảm trừ gia cảnh Mẫu 02/ĐK-NPT-TNCN theo Thông tư số 92/2015/TT-BTC.
+ Bản sao CMND hoặc thẻ căn cước, hoặc Giấy khai sinh,hộ chiếu còn hiệu lực (Không cần công chứng)
+ Ngoài ra còn có hồ sơ chứng minh NPT, theo từng trường hợp cụ thể.
b) Nơi nộp hồ sơ.
+ Chi cục thuế nơi Cá nhân nộp hồ sơ khai thuế trong năm nơi cá nhân cư trú.
+ Nếu cá nhân đang tính giảm trừ bản thân tại DN nào thì nộp cho Chi cục thuế quản lý DN đó.
+ Nếu cá nhân thay đổi nơi làm việc thì nộp cho Chi cục thuế quản lý DN cuối cùng làm việc.
2) Nếu Doanh nghiệp đăng ký NPT cho nhân viên.
a, Người lao động nộp cho DN những giấy tờ sau:
+ Văn bản ủy quyền cho DN.
+ Giấy tờ của NPT (bản sao không yêu cầu chứng thực Thẻ căn cước công dân hoặc Giấy CMDN còn hiệu lực (đối với NPT có quốc tịch Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên) hoặc Giấy khai sinh còn hiệu lực (đối với cá nhân là NPT có quốc tịch Việt Nam dưới 14 tuổi).
+ Bản sao không yêu cầu chứng thực Hộ chiếu hoặc Giấy khai sinh còn hiệu lực (đối với cá nhân là NPT có quốc tịch nước ngoài và người Việt Nam sống ở nước ngoài).
+ Hồ sơ chứng minh NPT.
b, DN nộp cho cơ quan thuế những giấy tờ sau.
+ Cơ quan chi trả thu nhập tổng hợp hồ sơ đăng ký thuế của NPT.
+ Nộp Tờ khai đăng ký tổng hợp NPT mẫu 20-ĐKT-TH-TCT hoặc Mẫu 02TH cho Cơ quan thuế. Trình tự như sau:
Cách 1: Làm mẫu 02TH trên phần mềm HTKK:
Bước 1:Tải phần mềm HTKK mới nhất.
Bước 2: Sau khi cài đặt xong -> Các bạn bật phần mềm HTKK -> Đăng nhập bằng MST của DN -> Vào mục “Thuế thu nhập cá nhân” -> “Đăng ký người phụ thuộc giảm trừ gia cảnh”.
Bước 3: Nhập các thông tin vào Bảng tổng hợp Mẫu 02TH.
Nếu đăng ký NPT cho nhiều người các bạn tải bảng kê Excel về máy tính, điền đầy đủ các thông tin vào và lưu file.
Bước 4: Bấm vào “Tải bảng kê” trên phầm mềm HTKK -> Chọn file vừa làm xong đó -> Bm “Kiểm tra” -> “Kết xuất XML” -> Để nộp qua mạng. Các bạn cắm chữ ký số vào máy tính để ký điện tử.
Bước 5: Các bạn đăng nhập vào trang http://thuedientu.gdt.gov.vn/ -> Chọn “Khai thuế” -> “Nộp tờ khai XML” -> “ Chọn tệp tờ khai” -> Chọn nơi lưu file XML -> “Ký điện tử” ->Nhập mã pin -> “Nộp tờ khai”.
Sau khi nộp thành công -> các bạn phải tra cứu để xem tình trạng Tiếp nhận hồ sơ khai thuế như thế nào nhé.
Cách 2: Đăng ký NPT trực tuyến trên trang thuedientu.
Bước 1:Các bạn đăng nhập vào trang http://thuedientu.gdt.gov.vn/
Bước 2: Bấm vào “Đăng ký thuế” ->” Đăng ký mới thay đổi thông tin của cá nhân qua CQCT” -> Tiếp đó chọn hồ sơ đăng ký thuế “ Mẫu 20-ĐK-TH-TCT”
Bước 3: Sau khi chọn xong -> Sẽ xuất hiện Tờ khai đăng ký NPT -> Các bạn khai trực tiếp trên Tờ khai này nhé.
Bước 4: Sau khi khai xong các thông tin -> Bấm “ Hoàn thành kê khai” -> “Nộp hồ sơ đăng ký thuế”.
TRƯỜNG HỢP 2: ĐĂNG KÝ KHI CÓ THAY ĐỔI VỀ NGƯỜI PHỤ THUỘC.
Khi có thay đổi (tăng, giảm) về người phụ thuộc -> Người nộp thuế hoặc DN phải thực hiện khai bổ sung và đăng ký với cơ quan thuế.
Ví dụ: Vợ chồng anh chị A có 1 người con là B. Tháng 1/2018, chị vợ đã đăng ký người con B là NPT tại công ty C. Nhưng đến tháng 8/2019 lại muốn chuyển NPT (người con B) sang cho chồng tại công ty D.
Bước 1: Tại công ty C, nếu khi đăng ký NPT, công ty C mà ghi cột “Đến tháng” là “Để trống” (tức là giảm trừ chưa biết đến khi nào) -> Thì công ty C phải báo giảm NPT. Cách báo giảm như sau:
- Mở Mẫu bảng Tổng hợp đăng ký NPT
- Nhập thông tin của chị vợ và người con B vào “Phần II – Đăng ký thay đổi về người phụ thuộc”
- Trên cột “Thời điểm bắt đầu tính giảm trừ” –ghi “01/2018”.
- Trên cột “Thời điểm kết thúc tính giảm trừ” – ghi “07/2019”
Bước 2: Sau khi bên Công ty vợ đã báo giảm thành công -> Thì Công ty bên chồng mới báo tăng được. Cách báo tăng như sau:
- Mở Mẫu bảng Tổng hợp đăng ký NPT
- Nhập thông tin của anh chồng A và người con B vào “Phần II – Đăng ký thay đổi về người phụ thuộc”
- Trên cột “Thời điểm bắt đầu tính giảm trừ” – ghi “08/2019”.
- Trên cột “Thời điểm kết thúc tính giảm trừ” – nếu chưa xác định được thời hạn thì “Để trống”, nếu muốn đăng ký giảm trừ đến khi nào thì ghi cụ thể tháng/năm vào.
Trường hợpnếu khi đăng ký NPT, công ty C mà ghi cột “Đến tháng” là “07/2019” (tức là đăng ký giảm trừ đến 07/2019) -> Thì công ty C không phải báo giảm NPT. Còn công ty D vẫn phải báo tăng như bình thường.
(Kế toán An Hiểu Minh)